Arjen de Wit

“Ken je het overview-effect?”, vraagt Hans.

“Wat?”

“Het overview-effect. Dat is wat astronauten vaak meemaken nadat ze de aarde vanuit de ruimte hebben gezien. Het verandert hun hele wereldbeeld – letterlijk.”

Het gras is vochtig van de nachtelijke dauw. Krekels kraken steeds zachter, bang dat de duisternis straks weer verdwijnt. “Dat zal wel bijzonder zijn, ja”, zegt Eva. Ze twijfelt even, kijkt hem aan en likt traag langs haar lippen. “Wat verandert er dan in hun denken?”

“Nou ja, stel je voor: de aarde is opeens niet meer een vast object waar je op kunt zitten om naar de sterren te kijken zoals wij nu doen, maar een klein bolletje, zwevend in een leegte die nooit ophoudt. Astronauten die dat hebben gezien vinden vervolgens dat we voorzichtiger moeten omgaan met al het kwetsbare leven hier.”

Ze zwijgen. Een verpletterende sterrenhemel kijkt neer op het huisje, de bomen en twee donkere silhouetten.

De atmosfeer eindigt zo’n honderd kilometer van het aardoppervlak, hemelsbreed de afstand van Amsterdam naar de Duitse grens. Daarboven begint de ruimte.

“Ooit komt er een tijd”, vervolgt Hans, “dat een ruimtereis net zo eenvoudig is als een vliegreis nu. Dat betekent ook dat bijna iedereen een keer naar de ruimte kan, en iedereen een keer de aarde kan zien zweven in de eindeloosheid.” Hij gaat rechtop zitten en kijkt haar enthousiast aan. “We gaan allemaal anders denken over onze rol op aarde en hoe alles met elkaar samenhangt. We zien in dat oorlogvoeren en afval produceren de doodsteek is voor ons kwetsbare wereldje. Zonder veel discussie verschuift onze aandacht van productie naar bescherming. Fabrieken worden gesloten en houtkap gestopt. Mensen gaan zelf in hun tuintjes groente verbouwen, dieren mogen vrij rondlopen en er is nooit meer oorlog.” Hij is steeds harder gaan praten. “Zou dat kunnen, denk je?”

Het duurt even voor de krekels de nacht weer overnemen. Geruisloos staat Eva op het uit natte gras en loopt naar hem toe. “Daarom hou ik van je”, fluistert ze, en haast onvoelbaar kust ze zijn haren. Met een zachte klik sluit de deur zich achter haar.